By Marta
Koronawirus atakuje wiele organów, ale przede wszystkim płuca. Powoduje duszności, które mogą powodować nawet konieczność podłączenia pacjenta pod respirator, by podtrzymać funkcje życiowe. Pamiętać musimy, że nawet mimo przechorowania SARS-CoV-2 wirus może poważnie osłabić kondycję naszych płuc. Konsekwencje takiego stanu mogą przez długi czas pozostać przez nas niedostrzeżone. Spadek kondycji, szybka męczliwość, to wszystko zrzucać możemy na kanwę przebytej ciężko choroby. Przyczyną tych problemów mogą być także powikłania po koronawirusie. Odpowiedź na to pytanie może dać nam właśnie badanie spirometryczne.
Co to jest spirometria?
Spirometria to badanie objętości i pojemności płuc. Przy pomocy specjalnego urządzenia zwanego spirometrem mierzy się bowiem zarówno ilość powietrza nabieranego do płuc, jak i szybkość przepływu powietrza przez płuca i oskrzela. Badanie ma na celu zmierzenie tych wskaźników w różnych fazach oddychania. Nazwa spirometria pochodzi z łaciny, od słowa spiro (czasownika „oddychać”) oraz słowa metria (oznaczającego „pomiar”). Spirometria, mówiąc jak najbardziej potocznie, jest więc pomiarem oddychania. Badanie spirometryczne jest nieinwazyjne i bezbolesne. W praktyce pacjent oddycha przez specjalny ustnik, który dokonuje na bieżąco pomiarów. Jest badaniem prostym do przeprowadzenia, przez co samo badanie nie wymaga obecności lekarza specjalisty. Jest łatwo dostępnie i stosunkowo niedrogie, nawet prywatnie, przez co zaleca się, by spirometrię traktować jak badanie profilaktyczne, tak jak np. morfologię krwi.
Co daje spirometria?
Spirometria pozwala zdiagnozować nieprawidłowości pracy płuc, a także wykryć wiele chorób tj. obturacyjna choroba płuc, astmę oskrzelową. Zalecana jest również do badania postępów leczenia chorób płuc czy ich pracy po przeszczepie.
Jak wygląda badanie?
Badanie spirometrem rozpoczyna się od podania wieku, wzrostu, płci i wagi pacjenta. Wszystko po to by komputer mógł określić normy, w jakich powinien mieścić się statystyczny człowiek o zdrowych płucach, do celów porównawczych. Ważne jest, by w trakcie badania, pacjent miał wyprostowane plecy, nie krzyżował nóg, nie przechylał lub odwracał głowy. Tylko taka pozycja umożliwia badanie w naturalnych warunkach. Badanie trwa zwykle około 15-20 minut.
Badanie to w praktyce wykonywanie wdechów i wydechów pod dyktando osoby prowadzącej badanie. Zwykle zaczyna się od kilku spokojnych wdechów i wydechów, potem kolejno – mocny i głęboki wdech, szybki wdech, głęboki wdech, wstrzymanie wdechu. Badanie może mieć też dużo bardziej dynamiczną formę. Pacjent proszony jest wtedy o nabranie jak największej ilości powietrza i gwałtowny, mocny i długi wydmuch. Zwykle każde badanie powtarza się co najmniej trzy razy. Dzięki temu uzyskać można trzy bardzo podobne do siebie próby, które dają pełen obraz stanu płuc.
Zalecenia przed badaniem
Tak samo jak w przypadku wielu innych badań stanu zdrowia, również przed spirometrią zaleca się pacjentowi by ograniczył czynności, które mogą wpłynąć na uzyskane wyniki pomiaru:
- minimum na 2 godziny przed badaniem nie można palić papierosów
- minimum na 4 godziny przed badaniem nie można pić alkoholu, herbaty, kawy
- minimum na 2 godziny przed badaniem nie można spożywać obfitych posiłków
- nie zaleca się również przyjmować leków wziewnych, o ile jest to możliwe
Pamiętajmy, że szczególnie w czasach, gdy dopiero zaczynamy łapać oddech po pandemii COVID-19, ważna jest profilaktyka układu oddechowego. Duży odsetek pacjentów po przebytym zakażeniu SARS CoV-2 wymaga bowiem rehabilitacji. Co gorsza, wiele osób, które przechorowały już koronawirusa, żyje w nieświadomości swojego stanu zdrowia. Tym bardziej warto wykonać spirometrię, nawet profilaktycznie.
